خلفاي‌عباسي، شديدترين فشارهاي سياسي و امنيتي را عليه امام يازدهم به‌كار مي‌بردند تا جايي كه ايشان را در محله‌اي نامناسب در سامرا سكني دادند. بنا بر برخي نقل‌ها حتي اجازه ندادند به سفر حج مشرف شوند و شهادت در سن 28سالگي را براي آن امام همام رقم زدند.
با اين شرايط، ايجاد ارتباط با شيعيان، يكي از اصلي‌ترين امور امامت امام‌عسكري(ع) بود. ايشان از 2جهت بايد به اين موارد رسيدگي مي‌كردند: يكي رسيدگي به امور شيعيان و ديگري، آماده‌سازي آنان براي غيبت امام پس از خود؛ اتفاقي كه تا قبل از آن وجود نداشت و براي شيعيان غريب بود.
امام با آنكه در سامرا- شهري كه شيعه‌نشين نبود- مي‌زيستند، اما از طريق سازمان وكالت كه از زمان امام نهم توسعه يافته بود، در جاي‌جاي مناطق شيعه‌نشين با وكلاي خويش در ارتباط بودند و از طريق اين شبكه ارتباطي، پيك‌ها و نامه‌هاي خود را به شيعيان مي‌رساندند. نوشتن اين نامه‌ها حتي تا ساعاتي پيش از شهادت امام نيز وجود داشته و در تاريخ به ثبت رسيده است.
هر چند اين امور با وجود جاسوسان دربار عباسي كه هر لحظه مراقب حضرت بودند به سختي صورت مي‌گرفت اما امام‌عسكري(ع) با فعاليت‌هاي سري و پنهاني، حمايت خود را از شيعيان اِعمال مي‌داشت و با آنها در مكاتبه بودند. مثلا امام از طريق برخي ياران خود كه شغل خاصي داشتند، از پوشش حرفه آنان استفاده مي‌بردند و در ضمن روغن‌فروشي يا هيزم‌كشي آنان، با شيعيان در ارتباط بودند و آنان هم متقابلا اموال و وجوه خود را از اين راه به امام مي‌رساندند.
در باب زمينه‌سازي جامعه آن روز هم هر چند معصومين قبلي به‌وجود حضرت‌مهدي(عج) و غيبت آن امام بشارت داده بودند اما در دوران امام‌عسكري(ع)، به‌گونه‌اي بود كه آموزه‌هاي معرفتي در باب غيبت امام دوازدهم، بيشتر در احاديث بيان مي‌شد. امام هم بايد شيعيان را از اين امر عظيم آگاه مي‌ساختند و هم وجود حضرت مهدي را از گزند دشمنان محفوظ مي‌داشتند. ايشان براي جلوه‌سازي عصر غيبت، كمتر در انظار ظاهر مي‌شدند تا نبود ظاهري امام، براي مردم ملموس شود و حتي ملاقات با نمايندگان خويش را محدود به بعضي روزهاي خاص مي‌كردند.
بازخواني دوران امامت كوتاه امام‌عسكري(ع) از سال254تا 260ق، نشان از جايگاه والاي حيات فكري و سياسي امام(ع) در شهري مانند سامرا با وجود بدخواهان فراوان دارد.
نظر شما